Vermogen
Om te beoordelen of men voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en waterschapslasten in aanmerking komt, wordt allereerst nagegaan of de aanslag uit het beschikbare vermogen voldaan kan worden. Een klein bedrag is hierbij vrijgesteld, namelijk de zogenoemde ‘kosten van bestaan’ (90% à 100% van de toepasselijke bijstandsnorm) verhoogd met de gemiddelde uitgaven voor woonlasten, zorgverzekering en de zorg van kinderen.
Bij de geautomatiseerde kwijtschelding, die door veel gemeenten wordt toegepast, is deze norm uitgewerkt in een gestandaardiseerd bedrag. Hierbij ligt het normbedrag voor een alleenstaande op dit moment op ongeveer € 1.775, alleenstaande ouder op ongeveer € 2.150 en voor een echtpaar op ongeveer € 2.350.
Nieuwe regels
In de praktijk is deze vrijstelling veel te laag. Een buffer opbouwen om een eventuele tegenslag op te vangen, zoals een kapotte wasmachine of een hoge energierekening, wordt afgestraft. Om aan dit probleem tegemoet te komen mogen gemeenten en waterschappen bij verordening de vermogensvrijstelling met terugwerkende kracht tot 1 januari 2022 maximaal met de volgende bedragen verruimen:
- gehuwden € 2.000
- alleenstaande ouder € 1.800
- alleenstaande € 1.500
Informeer bij de gemeente en het waterschap of van deze extra vermogensvrijstelling gebruik gemaakt wordt. Wanneer de gemeente de extra vrijstelling niet hanteert, zou je via gemeenteraadsleden kunnen proberen om dit onderwerp geagendeerd te krijgen.
Betalingscapaciteit
Wanneer het vermogen geen belemmering vormt wordt vervolgens aan de hand van het inkomen en bepaalde uitgaven de betalingscapaciteit vastgesteld. De berekening ziet er als volgt uit:
Gemeenten en waterschappen kunnen bij verordening bepalen dat de norm voor bestaanskosten in plaats van 90% verhoogd wordt tot maximaal 100% van de toepasselijke bijstandsnorm. Dit betekent dus dat bijvoorbeeld de raad van een gemeente ervoor kan kiezen om in plaats van 90 procent een percentage tussen de 90 en 100 procent te hanteren. Indien de raad ervoor zou kiezen het percentage op 100 te stellen, worden de kosten van bestaan hoger en komt de belastingschuldige sneller in aanmerking voor kwijtschelding.
Nieuwe regels
Voor gepensioneerden geldt dat de norm voor bestaanskosten afgeleid wordt van de bijstandsnorm voor gepensioneerden (AIO-norm). Deze is echter veel lager dan de netto-AOW.
Om aan dit probleem tegemoet te komen zijn de regels met terugwerkende kracht tot 1 januari 2022 aangepast. Gemeenten en waterschappen mogen bij verordening bepalen dat de norm voor bestaanskosten voor gepensioneerden uitgegaan wordt van de netto-AOW.
Verder belangrijk om te weten
Er mag geen aanvraagtermijn worden gehanteerd.
Sommige gemeenten en waterschappen hanteren een aanvraagtermijn voor het indienen van een verzoek om kwijtschelding, bijvoorbeeld:
- de aanvraag moet binnen 6 weken na het ontvangen van de aanslag worden ingediend, of;
- de aanvraag moet worden ingediend voordat een dwangbevel is betekend.
Volgens de Nationale ombudsman mogen belastingdienst, gemeenten en waterschappen geen aanvraagtermijn hanteren voor een verzoek om kwijtschelding. Alleen wanneer de (laatste termijn van de) aanslag al betaald is mag een aanvraagtermijn worden gehanteerd, namelijk 3 maanden.
Wil je bezwaar maken tegen het ten onrechte hanteren van een aanvraagtermijn? Download hier een voorbeeldbrief.
Bijzonder inkomen op bankrekening
Soms wordt de vermogensvrijstelling overschreden vanwege een bijzonder inkomen dat op de bankrekening is gestort. De Nationale ombudsman heeft in diverse rapporten geoordeeld dat het geen rekening houden met dit bijzondere inkomen onbehoorlijk is. Download de volgende rapporten:
- Banksaldo omvat voorlopige belastingteruggaaf die moet worden terugbetaald
- Te hoog banksaldo door gestorte bijzondere bijstand
- Te hoog banksaldo o.a. door gestorte langdurigheidstoeslag
- Vermogen vanwege smartengeld
In lijn met deze rapporten is het ook onbehoorlijk om de energietoeslag die gereserveerd wordt voor de eindafrekening mee te nemen bij de vaststelling van het vermogen.
Meer informatie
- Wijziging Regeling kwijtschelding belastingen medeoverheden
- Regeling kwijtschelding belastingen medeoverheden
- Achtergrondinfo kwijtschelding belastingen