Gaan kinderen meebetalen aan schulden ouders?

Bron: André Moerman
uur

De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR) heeft bij staatssecretaris De Krom van SoZaWe en de Eerste Kamer aandacht gevraagd voor een bijeffect van een  wetsvoorstel waarbij de bijstandswet ingrijpend gewijzigd wordt. Gaan kinderen meebetalen aan de schulden van hun ouders?

Wetsvoorstel
De Tweede Kamer nam onlangs het wetsvoorstel aan dat de Wet Werk en Bijstand ingrijpend wijzigt. Het wetsvoorstel introduceert de zogenaamde gezinsnorm. Deze zal onder andere tot gevolg hebben dat het inkomen van meerderjarige thuiswonende kinderen meetelt bij de vaststelling van het recht op bijstand.
Er worden twee uitzonderingen gemaakt, namelijk voor:
- studerende kinderen bij wie het inkomen niet hoger is dan € 1 023,42 per maand;
- zorgbehoevenden.

Meerderjarige kinderen betalen mee
De wetswijziging zal ook gevolgen hebben voor de beslagvrije voet. Voor ouders én meerderjarig thuiswonende kinderen zal namelijk ook een gezamenlijke beslagvrije voet gaan gelden.
In de huidige situatie is het zo dat bij beslag op inkomen alleen de partner van de schuldenaar indirect meebetaalt aan de schulden. De beslagvrije voet die geldt voor het beslag op het inkomen wordt namelijk verminderd met het inkomen van de partner, tot maximaal de helft van de beslagvrije voet.
Wanneer de wetswijziging wordt doorgevoerd zal ook het inkomen van meerderjarige kinderen meetellen bij de berekening van de beslagvrije voet. Zij gaan dus indirect meebetalen aan de schulden van de ouders.

Voorbeeld
Het huishouden bestaat uit een vader, moeder en een 20-jarige zoon. Ze ontvangen per maand de volgende inkomsten:
- vader ontvangt een WAO-uitkering € 1500;
- moeder ontvangt een heffingskorting minstverdienende partner € 167;
- zoon werkt in een fabriek en ontvangt € 500.
Een gerechtsdeurwaarder legt beslag op de WAO-uitkering. Afgezien van de woonkosten en premie ziektekostenverzekering bedraagt de beslagvrije voet volgens de huidige berekening:

Huidige berekening beslagvrije voet
- basisnorm beslagvrije voet echtparen   €  1.187,87
- inkomen partner tot max helft beslagvrije voet (€ 593,94)€     167,00 -
                                       beslagvrije voet€   1020,87

Dit betekent dat het UWV maandelijks € 479,13 (= € 1500-1020,87) aan de gerechtsdeurwaarder moet afdragen 

Toekomstige berekening beslagvrije voet
- basisnorm beslagvrije voet echtparen   €  1.187,87
- inkomen gezin tot max helft beslagvrije voet (€ 593,94)€     593,94 -
                                       beslagvrije voet€     593,94

Dit betekent dat het UWV maandelijks € 906,07 (= 1500-593,93) aan de gerechtsdeurwaarder moet afdragen. 

Dit voorbeeld laat zien dat het inkomens van meerderjarige kinderen meetellen in de berekening van de beslagvrije voet en dat ze dus indirect meebetalen aan de schulden van hun ouders. Overigens het omgekeerde kan natuurlijk ook. Wanneer in dit voorbeeld de zoon een schuld zou hebben en op zijn inkomen beslag zou zijn gelegd, zou de beslagvrije voet verlaagd worden met het inkomen van zijn ouders, tot maximaal de helft van de beslagvrije voet. De ouders betalen dan indirect mee aan de schulden van hun zoon.
In het bovengenoemde voorbeeld heeft deze systematiek overigens tot gevolg dat er geen beslagruimte is. Het inkomen van de zoon is namelijk lager dan de halve beslagvrije voet.

Studerend of zorgbehoevend
Bij de verlening van bijstand wordt een uitzondering gemaakt voor studerende kinderen en zorgbehoevenden. Zoals het nu geformuleerd is geldt voor de berekening van de beslagvrije voet alleen de uitzondering voor studerenden. Studerende kinderen met een inkomen niet meer dan € 1 023,42 per maand worden ook voor de berekening van de beslagvrije voet niet tot het gezin gerekend.

Onwerkbaar voor de gerechtsdeurwaarder
De reikwijdte van het wetsvoorstel gaat veel verder dan de bijstandsuitkering. Sociale Diensten vinden de wetswijziging ingewikkeld en moeilijk uitvoerbaar. Dit zal des te meer gaan gelden voor de gerechtsdeurwaarder die de beslagvrije voet moet vaststellen. Hij beschikt immers over minder informatie dan de Sociale Dienst.
Volgens de huidige regelgeving moet de gerechtsdeurwaarder vaststellen of er sprake is van een echtgenoot of geregistreerd partner. Volgens het wetsvoorstel moet de gerechtsdeurwaarder gaan vaststellen of sprake is van een schuldenaar die kan worden aangemerkt als behorend tot een gezin in de zin van de WWB. Dat is veel complexer.

Meer informatie:
- Brief LOSR aan De Krom over wijziging berekening beslagvrije voet
- Parlementaire behandeling wetsvoorstel wwb en wijziging beslagvrije voet
- Kinderen draaien op voor schulden (Telegraaf)
- Kinderen gaan meebetalen aan schulden ouders (Nederlands Dagblad) 


Reageren?
- Reageer via schuldinfo op LinkedIn