Bijna tweederde leners heeft spijt van hoogte lening

Bijna de helft van de mensen met een lening ervaart de lening als een last en ruim zestig procent had liever minder geleend. Dit zijn vooral mensen die de voorbereiding niet zo nauw hebben genomen en zich niet goed hebben laten informeren over de rente, aflossing en voorwaarden van de lening. Zij moeten maandelijks meer afbetalen dan zij vooraf hadden gedacht. Dit blijkt uit onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting naar het leengedrag in Nederland. Het Nibud constateert dat er duidelijk twee type mensen zijn; mensen die alleen bij hoge uitzondering lenen en mensen die lenen zien als een vrij logische manier om spullen aan te schaffen. Ook blijkt dat mannen over het algemeen makkelijker over lenen denken dan vrouwen.

Leners bereiden zich onvoldoende op lening voor
Het Nibud concludeert dat leners zich onvoldoende op de lening voorbereiden. Ongeveer een derde weet niet precies hoe hoog de rente van de lening is, een kwart kan de looptijd van de lening niet precies aangeven en één op de tien leners moet meer aflossen dan zij vooraf hadden verwacht. Het gaat hierbij om een groep leners waarbij bijna de helft meer dan € 5000 heeft geleend en waarbij 44% minstens vijf jaar aan de lening vast zit. Bijna een kwart van de leners (24%) zegt ook niet eerst verschillende aanbieders en voorwaarden met elkaar te vergelijken voordat de lening wordt aangeschaft. En 36% van de leners leent het liefst bij een instelling die snel de lening verstrekt, zonder dat er lastige vragen worden gesteld.

Lener versus niet-lener
Leners en niet-leners verschillen duidelijk van elkaar wat betreft opvattingen over lenen. Leners zijn het significant vaker eens met stellingen als ‘als ik kan kopen wat ik graag wil hebben, geeft mij dat een prettig gevoel, ook als ik daar voor moet lenen’. En ‘ik zie lenen als een ideale manier om zaken te kunnen aanschaffen die ik op dat moment niet kan betalen’. Ook zijn leners veel eerder geneigd een lening af te sluiten als ze voor de keuze staan om te sparen, te lenen of van de koop af te zien als zij geen geld hebben voor een bepaalde aankoop. Voor het vervangen van een kapotte wasmachine of auto is bijna 40% van de leners geneigd een lening af te sluiten. Van de niet-leners zou slechts 14% dat doen.

Mannen denken makkelijker over lenen dan vrouwen
Mannen zijn eerder geneigd te lenen voor een aankoop dan vrouwen. Vrouwen stellen de aankoop liever uit dan dat zij een lening moeten afsluiten. Ze vinden lenen vaker zonde van het geld en denken vaker na over de consequenties van een lening en lezen vaker de aanvullende voorwaarden van een lening. Mannen ervaren vooral plezier van de aankoop, ook als zij daar een lening voor moeten afsluiten. Mannen lenen vooral als zij het product snel willen. Vrouwen lenen vooral voor zaken die zij echt nodig hebben.

Voorlichting moet beter
Zo’n 460.000 huishoudens in Nederland (6,5% van alle huishoudens) hebben een persoonlijke lening of een doorlopend krediet van gemiddeld € 11.400. Uit cijfers van BKR blijkt dat ruim 10% van de mensen met meer dan 3 leencontracten moeite heeft met het afbetalen van die leningen. Uit het Nibud- onderzoek blijkt daarnaast dat 72% van de mensen die meer dan 1 lening hebben, de lening als last ervaart.
Het Nibud komt tot de conclusie in dit onderzoek dat de voorlichting richting de groep leners op andere manier moet worden gebracht. Er moet meer rekening worden gehouden met het feit dat mensen van te voren vooral bezig zijn met de korte termijn vreugde van de aanschaf van een product en weinig oog hebben voor de nadelen van een lening. Het Nibud zou het liefst zien dat iedereen die van plan is een lening af te sluiten de Risicometer Lenen invult. Kredietverstrekkers zouden ook meer op deze tool kunnen wijzen. De gratis internettool (www.nibud.nl/risicometerlenen) geeft direct inzicht of de lening in het budget past zodat de consument bewust kan kiezen of hij de maandelijkse aflossing kan en wil betalen.

Meer informatie:
- Lening lust of last? Een onderzoek naar de achtergronden van lenen