Foto Pixabay: Arek Socha
Extra bescherming
In de winterperiode van 1 oktober tot 1 april mag je niet afgesloten worden van energie wanneer je schuldhulpverlening hebt aangevraagd. Bovendien mag je niet afgesloten worden wanneer de afsluiting ernstige gezondheidsrisico's tot gevolg zal hebben. Deze Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers is vanwege de energiecrisis verder aangescherpt.
Ten eerste moet de leverancier ten minste driemaal een schriftelijke betalingsherinnering sturen en daarbij, naast de mogelijkheden voor schuldhulpverlening, eveneens wijzen op de mogelijkheid om een betalingsregeling te treffen en daarover met hem in contact te treden. Voorts dient de nakomingstermijn ten minste veertien dagen te bedragen.
Ten tweede dient de leverancier zich daarnaast tot het uiterste in te spannen om in persoonlijk contact te treden met de debiteur. Dit moet zo nodig herhaaldelijk en via diverse communicatiekanalen gebeuren.
Ten derde dient de leverancier een redelijke en passende betalingsregeling aan te bieden. Dat betekent dat de tussen de leverancier en de debiteur overeen gekomen betalingsregeling, is toegesneden op de situatie van de individuele debiteur en rekening houdt met diens persoonlijke omstandigheden, waaronder financiële draagkracht.
Vanwege het succes van deze aanscherping – er zijn sindsdien veel minder afsluitingen - is de minister van plan om deze regeling ook na 1 april te laten gelden.
Geen energieleverancier
Wanneer de energieleverancier het contract heeft beëindigd, dan is de netbeheerder wettelijk verplicht om tot afsluiting over te gaan. Wanneer de debiteur hier niet aan meewerkt en de deur niet open doet, zal de netbeheerder om af te kunnen sluiten een vonnis nodig hebben. Dit vonnis wordt makkelijk verkregen omdat er geen energieleverancier is en dus de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers niet van toepassing is.
De rechtbank Amsterdam wil bij een dergelijke vordering van de netbeheerder tot afsluiting kunnen beoordelen of de energieleverancier aan de voorwaarden heeft voldoen. De rechtbank beoordeelt dit ambtshalve, dus ook indien de gedaagde geen verweer voert.
De rechtbank Amsterdam oordeelt als volgt
"3. Wat daarvan ook zij, Liander betoogt op zichzelf met recht dat de Regeling in artikel 5 onder e en artikel 8 lid 1 onder d met betrekking tot afsluiting een uitzondering op het afsluitingsverbod maakt voor netbeheerders indien op de aansluiting van de kleinverbruiker geen vergunninghouder (te weten energieleverancier) (meer) bekend is, hetgeen in deze zaak aan de orde is. Dat brengt echter mee dat energieleveranciers zich kunnen beperken tot het opzeggen, niet verlengen of anderszins beëindigen van het contract met de kleinverbruiker, zonder zorg te dragen voor daadwerkelijke afsluiting van energie en de daarbij ingevolge de Regeling aan haar opgelegde inspanningen. De netbeheerder ziet zich vervolgens gesteld voor de taak om de afsluiting te bewerkstelligen. Doordat de energieleverancier zelf niet (meer) in rechte om daadwerkelijke afsluiting van de energielevering vraagt en dus niet kan worden aangesproken op zijn wettelijke verplichtingen in dat kader, wordt het doel van de gewijzigde Regeling ten aanzien van kleinverbruikers om afsluiting tijdens de winterperiode te voorkomen dan ook omzeild. Het doel van de regeling was immers om de daadwerkelijke afsluiting van kleinverbruikers in de winterperiode zo veel mogelijk te voorkomen en met waarborgen te omkleden, ook in het geval van wanbetaling. Daarom is de kantonrechter van oordeel dat ook voor netbeheerders onder de huidige bijzondere omstandigheden moet gelden dat niet wordt afgesloten vóór 1 april 2023, tenzij daarvoor bijzondere omstandigheden zijn gesteld, hetgeen in deze niet het geval is. Dergelijke omstandigheden zouden erin kunnen bestaan dat Liander stelt en aantoont dat de energieleverancier of zijzelf aan de waarborgen van de Regeling heeft voldaan.
4. Gedaagden zijn Liander voor de tussenliggende periode wel een schadevergoeding verschuldigd, deze wordt begroot op een gefixeerd bedrag van € 250,-. De daadwerkelijk afgenomen energie in de periode zonder contract, zal Liander naderhand op basis van de meterstanden moeten becijferen en daarvoor een schadevergoeding aan gedaagden in rekening moeten brengen indien dit meer blijkt te zijn dan begrepen in het gefixeerde bedrag van € 250,-.
5. De slotsom is dan ook dat de vordering tot afsluiting toewijsbaar is maar pas nadat de Regeling is uitgewerkt, te weten na 31 maart 2023 dan wel zoveel later als de Regeling wordt verlengd. De vordering zal dan ook worden toegewezen als na te melden. De gevorderde afsluitkosten worden naar vast beleid beperkt tot € 70,00 per energiemeter. Het meerdere komt buitensporig voor en wordt afgewezen. Dat geldt niet voor de gevorderde schadevergoeding van € 250,-. Dit bedrag wordt toegewezen."
Regeling aanpassen
De rechtbank Amsterdam constateert hier terecht de regeling makkelijk is te omzeilen. Om te voorkomen dat deze interpretatie van de regeling tot de rechtbank Amsterdam beperkt blijft is het van belang om de regeling aan te passen. Ook bij het ontbreken van een energieleverancier zou de netbeheerder alleen tot afsluiting mogen overgaan wanneer de energieleverancier aan de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers heeft voldaan.
Meer informatie
- Rb Amsterdam 16 maart 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:1434
- Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit en gas
- Internetconsultatie Wijziging Regeling afsluitbeleid kleinverbruikers
- Achtergrondinfo energieschulden