Het verzoek van Sociaal.nl strekt tot ontslag als bewindvoerder met gelijktijdige benoeming van Budget Ondersteuning Nederland (hierna te noemen: BON) tot opvolgend bewindvoerder.
Beoordeling
De kantonrechter overweegt allereerst dat beschermingsbewind een door de kantonrechter opgelegde maatregel is die diep ingrijpt in het persoonlijk leven van mensen. Het betreft mensen die kwetsbaar zijn of in hun leven grote financiële problemen ervaren.
Door het toezicht van de kantonrechter op bewindsdossiers moet worden bevorderd dat betrokkenen de juiste zorg voor en aanpak van hun financiële situatie krijgen. Indien de bewindvoerder een professionele bewindvoerder is, moet de kantonrechter erop toezien dat de bewindvoerder voldoet aan de eisen die in het Besluit kwaliteitseisen zijn gesteld. Naast voldoende op de persoon van de betrokkene toegespitste zorg voor zijn financiën moet de bewindvoerder voor zover mogelijk de zelfredzaamheid van betrokkenen bevorderen. Voor betrokkenen met problematische schulden geldt voorts dat van een professionele bewindvoerder een actieve houding wordt verwacht bij het oplossen van deze schulden.
Het is een feit van algemene bekendheid dat de overname van een groot aantal dossiers van een ander bewindskantoor arbeidsintensief is en extra werk, inspanning en overleg kost. Voorkomen moet worden dat een bewindskantoor door te snelle groei niet meer kan voldoen aan de eisen van het Besluit kwaliteitseisen. Voor (kwetsbare) betrokkenen heeft een dergelijk groei naast emotionele belasting, vaak ingrijpende gevolgen als het gaat om de afwikkeling van de schulden of de financiële keuzes die voor betrokkenen worden gemaakt. De afgelopen jaren is gebleken dat bewindskantoren in dit verband niet steeds de juiste keuzes maken met schadelijke gevolgen voor betrokkenen.
Wat betreft het verzoek van Sociaal.nl overweegt de kantonrechter het volgende.
Op 15 december 2021 heeft Sociaal.nl aan de kantonrechter van de toezichthoudende rechtbank Noord-Holland meegedeeld, dat de eigenaar van het bewindskantoor heeft getekend voor de overdracht per 1 januari 2022 van meer dan 300 bewindsdossiers aan BON.
Tijdens een gesprek op 27 januari 2022 met Sociaal.nl en BON heeft de kantonrechter van de rechtbank Noord-Holland haar zorgen geuit over de overname. Bij brief van 15 februari 2022 heeft de kantonrechter van de rechtbank Noord-Holland na landelijke afstemming aan Sociaal.nl meegedeeld dat er gegronde redenen zijn die zich tegen de overname door BON verzetten. Bij BON hebben in relatief korte tijd veel wijzigingen plaatsgevonden. Het is daarom noodzakelijk te bekijken of, gezien de vele veranderingen in korte tijd, de vereiste kwaliteit door BON nog kan worden gewaarborgd alvorens opnieuw een overname van een groot aantal dossiers plaatsvindt. Dat het personeel van Sociaal.nl ook door BON zou worden overgenomen, maakt dit niet anders. Aan Sociaal.nl is verzocht om mee te delen of zij vasthoudt aan de wens om in alle dossiers te worden ontslagen. Als dat het geval is, zal de kantonrechter betrokkenen eerst in de gelegenheid stellen om een andere bewindvoerder voor te dragen en Sociaal.nl bij beschikking ontslaan en een andere bewindvoerder benoemen.
Vervolgens heeft Sociaal.nl zich bij brief van 23 februari 2022 tot de kantonrechter van de rechtbank Noord-Holland gericht. Meegedeeld is dat de bewindsdossiers en de medewerkers van Sociaal.nl sinds 1 januari 2022 zijn overgenomen door BON. De uitvoering van deze dossiers is vanaf deze datum in handen van BON. Blijkens de eigen mededeling van Sociaal.nl is zij niet meer in staat om de bewindswerkzaamheden uit te voeren. Zij geeft aan om die reden geen andere keuze te hebben dan te worden ontslagen. BON zal, aldus Sociaal.nl en BON, betrokkenen informeren over het voornemen van de kantonrechter om Sociaal.nl te ontslaan en BON niet als opvolgend bewindvoerder te benoemen, omdat de kantonrechter dat geen optie vond.
Bij brief van 14 maart 2022 heeft de kantonrechter betrokkene geïnformeerd over het ontslagverzoek van Sociaal.nl en meegedeeld dat BON niet zal worden benoemd als opvolgend bewindvoerder. Betrokkene is in de gelegenheid gesteld zelf een andere bewindvoerder voor te stellen. Bij niet reageren zal de kantonrechter een bewindvoerder zoeken. Betrokkene heeft geen reactie aan de kantonrechter toegezonden.
In weerwil van het voorgaande heeft Sociaal.nl vervolgens in dit bewindsdossier bij brief van 19 april 2022 met bijlagen meegedeeld, dat betrokkene het bewind wil voortzetten bij BON en verzocht Sociaal.nl te ontslaan met benoeming van BON als opvolgend bewindvoerder.
De kantonrechter overweegt naar aanleiding van dit ontslagverzoek dat BON al sinds 1 januari 2022 werkzaamheden in de bewindsdossiers van Sociaal.nl verricht zonder een daaraan ten grondslag liggende beschikking van de kantonrechter. Onbevoegden verrichten derhalve vanaf die datum zonder een juridische grondslag werkzaamheden in dossiers van door de kantonrechter ingestelde bewinden. Dit is niet aanvaardbaar. Na een ontslagverzoek kan een opvolgend bewindvoerder immers eerst aan de slag na daartoe door de kantonrechter per een in beschikking opgenomen datum te zijn benoemd.
Ook heeft BON door mee te werken aan een overdracht per 1 januari 2022 van meer dan 300 bewindsdossiers zonder daarover zelf contact op te nemen met de kantonrechter, de kantonrechter voor een voldongen feit geplaatst. Het is na een emailbericht op 15 december 2021 van Sociaal.nl voor de daarbij betrokken rechtbanken praktisch onmogelijk om vóór 1 januari 2022 een dergelijk groot aantal omzettingsbeschikkingen te geven. Het ontneemt de kantonrechter de mogelijkheid om in voldoende mate en tijdig invulling te geven aan haar toezichthoudende rol. Het toezicht op bewindsdossiers wordt hierdoor belemmerd. Door de hiervoor weergeven in meerdere opzichten eigenmachtige handelwijze heeft BON het door de kantonrechter in BON te stellen vertrouwen geschaad.
Bij het onderhavige verzoek tot ontslag van Sociaal.nl met benoeming van BON tot opvolgend bewindvoerder is een akkoordverklaring gevoegd die niet voor deze situatie is bedoeld. Het is de kantonrechter niet gebleken dat betrokkene zelfstandig en uitdrukkelijk om benoeming van BON heeft verzocht.
Op grond van al het voorgaande zal de kantonrechter het verzoek van Sociaal.nl tot benoeming van BON als opvolgend bewindvoerder afwijzen en een andere bewindvoerder benoemen. De kantonrechter heeft C. Hageman-Schram en E. Kielstra, h.o.d.n. Aangenaam Bewind, bereid gevonden om te worden benoemd tot opvolgend bewindvoerders. Tegen deze benoeming bestaan geen bezwaren.
Nu Sociaal.nl heeft aangegeven haar werkzaamheden als bewindskantoor per 1 januari 2022 te hebben gestaakt, is het opleggen van de verplichting tot het opmaken van een eindrekening inhoudsloos geworden en zal de kantonrechter deze verplichting niet opleggen. Sociaal.nl mag ook geen eindvergoeding in rekening brengen. Wel zal Sociaal.nl worden gelast het dossier en de gegevensdrager waarop het dossier van betrokkene wordt bijgehouden aan de opvolgend bewindvoerders over te dragen. Sociaal.nl blijft als voormalig bewindvoerder in dit verband wel aansprakelijk voor het beheer van de goederen van betrokkene tot de hierna vermelde datum.
Beslissing
De kantonrechter:
- ontslaat, met ingang van heden als bewindvoerder, Sociaal.nl Schuldsanering B.V.;
- benoemt, met ingang van heden, tot opvolgend bewindvoerders, zowel tezamen als ieder afzonderlijk bevoegd: C. Hageman-Schram en E. Kielstra, h.o.d.n. Aangenaam Bewind, Kvkno. 66454948, correspondentieadres: postbus 45 te 1749 ZG Warmenhuizen;
- bepaalt dat Sociaal.nl zal worden vrijgesteld van de verplichting om eindrekening en verantwoording af te leggen, als hiervoor bepaald;
- bepaalt dat Sociaal.nl geen eindvergoeding in rekening mag brengen;
- gelast Sociaal.nl het dossier van betrokkene en de gegevensdrager waarop het dossier wordt bijgehouden met ingang van de datum van ontslag af te geven aan de opvolgend bewindvoerders;
- stelt de beloning voor de aanvangswerkzaamheden van de opvolgend bewindvoerders vast op een bedrag van € 586,00 exclusief BTW;
- stelt de jaarbeloning van de opvolgend bewindvoerders vast overeenkomstig artikel 3 lid 2 sub b van de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren;
- wijst af het meer of anders verzochte.
Meer informatie
- Rb Noord-Holland 31 mei 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:4903