Afbeelding: Geralt Pixabay
Kampioen rechtszaken aanspannen
De failliete boedel van Direct Pay omvat waarschijnlijk veel vorderingen waarvoor in het verleden al een vonnis is verkregen. De werkwijze van Direct Pay is immers vele jaren berucht geweest vanwege de snelheid waarmee het bedrijf probeerde een vonnis te verkrijgen om vervolgens beslag te leggen.
Het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico heeft dit onderzocht en via de Groene Amsterdammer en Nieuwsuur aangekaart. De volgende grafiek maakt de omvang van deze werkwijze goed duidelijk.
Bron: Adriana Homolova
Overigens stak de rechtspraak op een gegeven moment een stok voor deze werkwijze door Direct Pay vanwege misbruik van procesrecht meerdere keren te veroordelen in hoge proceskosten.
Het verdienmodel
De werkwijze van Direct Pay was ook omstreden vanwege de afspraken die destijds met het deurwaarderskantoor Van den Bergh en partners werden gemaakt. Een deel van de opbrengst van de ambtshandelingen zoals het leggen van beslag, werd teruggesluisd naar Direct Pay (kickback fee), hetgeen inmiddels verboden is.
Deze werkwijze maakt het voor de opdrachtgever financieel interessant is wanneer er vaak beslag wordt gelegd. Het deurwaarderskantoor legde vrij standaard naast loonbeslag ook beslag onder de belastingdienst: meer kosten is meer inkomen.
Uit het ambt gezet
De Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) heeft deze deurwaarder voor de tuchtrechter gedaagd. In de kern kwamen de klachten op het volgende neer:
- Direct Pay had via de deurwaarder direct toegang tot de Basisregistratie Personen en het Beslagregister.
- Het aantal lopende beslagen op de voorlopige teruggave door de Belastingdienst was onverklaarbaar hoog, te weten 52.459. Er werd ‘blind’ beslag gelegd, zonder eerst aan de belastingdienst te vragen of er wel een voorlopige teruggaaf werd uitbetaald en of er eventueel al verrekend werd.
- In 21.000 zaken waarin beslag werd gelegd op de voorlopige teruggave was tevens beslag gelegd op een ander inkomensbestanddeel, waarbij de beslagvrije voet standaard op € 0,00 werd gezet. Een dergelijk dubbel beslag kan geen extra inhoudingen opleveren en is onnodig kostenverhogend.
De deurwaarder is n.a.v. deze werkwijze door de tuchtrechter uit het ambt gezet. Zie:
Gerechtshof Amsterdam 15 december 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:3540
Verkoop van de boedel
De deurwaarder is weliswaar uit het ambt gezet, de vonnissen blijven bestaan en kunnen nog steeds uitgewonnen worden. Een vonnis verjaart op z’n vroegst na 20 jaar ‘stilzitten’. Dit maakt de failliete boedel van Direct Pay interessant voor opkopers.
De verkoop van de vorderingen vinden plaats via een akte van cessie. Wanneer er al een vonnis is moet de rechtsovergang van Direct Pay naar de nieuwe opkoper via een deurwaardersexploot aan de debiteur worden betekend. Sinds 1 januari 2021 mag hiervoor bij de debiteur geen kosten in rekening worden gebracht.
Het fenomeen 'herexecutie'
Het opkopen van vorderingen waarvoor al een vonnis is wordt ook wel ‘herexecutie’ genoemd. Deze vorderingen zijn vanwege de kosten die eerder zijn gemaakt, vreemd genoeg, extra veel waard. Minister Weerwind schrijft hierover in een brief aan de Tweede Kamer:
"In 2019 heeft Ecorys op verzoek van mijn voorganger onderzoek gedaan naar het recht op terugkoop van overgedragen vorderingen. Eén van de bevindingen was dat debiteuren vaker geconfronteerd lijken te worden met kosten van herexecutie.
Bij herexecutie wordt een vordering, waarbij een gerechtsdeurwaarder eerder niet tot inning is gekomen, op een later moment overgedragen en door de nieuwe crediteur opnieuw ter executie (bij een andere gerechtsdeurwaarder) aangeboden. In dit geval mag de gerechtsdeurwaarder namens de nieuwe crediteur ook de kosten van de eerste gerechtsdeurwaarder innen, maar het is mogelijk dat de koper van de vordering deze kosten van de gerechtsdeurwaarder zelf niet heeft betaald en het kan ook zijn dat de oorspronkelijke crediteur prijsafspraken had gemaakt met de gerechtsdeurwaarder. In het eerdergenoemde onderzoek heeft één van de geïnterviewden aangegeven dat kopende partijen zich doelbewust lijken te richten op herexecutie, omdat het innen van deze vorderingen een hoge marge oplevert. Ze hebben immers zelf geen kosten gemaakt voor de eerste gerechtsdeurwaarder, maar mogen deze wel innen."
Voorbeeld van zo’n waardeverdubbeling
Hoist heeft een vordering van het failliete Direct Pay gekocht waarvoor in het verleden al een vonnis is verkregen en al executiekosten zijn gemaakt. Zie de volgende specificatie.
Stel dat Hoist hiervoor € 200 betaalt. Hoist heeft LAVG als deurwaarder ingeschakeld en niet de oorspronkelijke deurwaarder, want dan zullen de 'oude kosten' van betekening en executiekosten (€ 74,61 en € 543,53) door deze deurwaarder 'voor zichzelf' geïnd worden.
Aangezien Hoist al deze bijkomende kosten niet heeft betaald is de waarde van de vordering in feite verdubbeld.
En zo kunnen vorderingen van een omstreden opkoper mensen jarenlang blijven achtervolgen.
Tijd voor een nieuw incassostelsel. Kijk voor meer informatie op www.schuldenkleinhouden.nl
Meer informatie
- Kamerbrief Uiteenzetting verkoop vorderingen
- Één bedrijf is verantwoordelijk voor ruim tien procent van alle schuldzaken bij kantonrechters (De Groene Amsterdammer, 16 oktober 2017)
- Direct Pay “kampioen dagvaarden” afgestraft met hoge proceskosten (SchuldInfo, 21 oktober 2017)
- Rotterdamse deurwaarder bracht volgens eigen beroepsorganisatie ten onrechte miljoenen euro’s in rekening