Wat er aan voorafging
X is door een erfenis eigenaar geworden van de woning van zijn moeder. Hij heeft deze vervolgens verhuurd aan Y. Helaas blijkt Y de huur niet op tijd te betalen. De huurachterstand is opgelopen tot € 7.468,91.
Om deze vordering te innen heeft X het incassobureau Juristu ingeschakeld. Via een digitaal formulier is op 4 juli 2018 de overeenkomst tot stand gekomen.
Een dag later, bij e-mail van 5 juli 2018 heeft Juristu aan X laten weten dat Y niet heeft betaald en dat de volgende stap het dagvaarden van Y is. X heeft Juristu € 1.210,00 inclusief btw betaald voor het produceren van een dagvaarding. Verder is € 325,00 betaald aan kosten voor de deurwaarder.
De kantonrechter van de rechtbank Gelderland heeft de hoofdsom van € 7.468,91, toegewezen, net als de rente over de vordering en de kosten van het geding. De kantonrechter heeft de gevorderde buitengerechtelijke incassokosten afgewezen, omdat eisende partij niet, althans niet voldoende duidelijk, had gesteld op welke datum de aanmaning in de zin van artikel 6:96 lid 6 BW (de 14-dagenbrief) door de gedaagde partij op zijn laatst was ontvangen, dan wel op welke datum deze aanmaning aan gedaagde was verzonden.
De deurwaarder heeft de door de kantonrechter toegewezen bedragen geïnd. De deurwaarder heeft daarvoor € 725,01 gerekend. Vervolgens heeft Juristu de rekening voor X opgemaakt. Juristu vermeldt als hoofdsom: € 7.468,91, als rente: € 50,10, als ontvangen door Juristu : € 8.877,76, als incassokosten € 655,00 en als kosten deurwaarder € 725,01. Verder vermeldt de afrekening een succesfee van 10% (€ 560,00) en (nogmaals) kosten deurwaarder € 326,00, waar het voorschot van € 325,00 tegenover staat. Volgens de berekening van Juristu resteert € 6.529,35 voor X. Dit bedrag heeft Juristu op 20 mei 2021 aan X uitbetaald.
De vordering
Volgens X is Juristu bij de uitvoering van haar opdracht onzorgvuldig geweest. X is op basis van onjuiste informatie overgehaald tot het tegen betaling opstellen van een dagvaarding. Juristu heeft bovendien te hoge deurwaarderskosten gerekend en over de door haar ingehouden kosten is niets afgesproken tussen partijen. Tijdens de – vermoedelijk onnodige – procedure heeft Juristu zich niet als professioneel incassobureau opgesteld.
X vordert - samengevat - veroordeling van Juristu tot betaling van:
- € 1.210,00 aan onverschuldigd betaalde kosten voor het opstellen van een dagvaarding;
- € 2.348,41 aan onrechtmatig ingehouden gelden;
- € 1.139,70 aan daadwerkelijk gemaakte kosten voor juridische bijstand;
- de proceskosten.
De beoordeling
De kantonrechter stelt allereerst vast dat X ten opzichte van Juristu als consument aangemerkt moet worden. De verhuur van zijn woning betreft niet een bedrijfs- of beroepsactiviteit. Juristu moet daarentegen worden aangemerkt als 'handelaar'. Dit betekent dat er sprake is van een consumentenovereenkomst en de extra beschermende bepalingen die hiervoor gelden zijn van toepassing.
De overeenkomst met Juristu is online afgesloten. Bij het afsluiten van de overeenkomst zijn de algemene voorwaarden geaccepteerd. In de algemene voorwaarden staat een bepaling over de tarieven opgenomen. Zie onderdeel tarieven.
Aangezien het een consumentenovereenkomst betreft beoordeelt de kantonrechter ambtshalve of Juristu voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst, dus in dit geval in de algemene voorwaarden, op duidelijke en begrijpelijke – en dus transparante – wijze informatie heeft verschaft over de totale prijs van haar diensten.
De kantonrechter oordeelt dat Juristu dit niet heeft gedaan. Zo is het uurtarief dat verschuldigd is voor de werkzaamheden die niet vallen onder “normale incassowerkzaamheden”, onduidelijk evenals de hoeveelheid werkzaamheden die mogelijk nodig is om de incasso opdracht uit te voeren. Een gerechtelijke incassoprocedure kan immers vooraf niet voorzienbare kosten met zich meebrengen. Dit moet vooraf duidelijk worden gemaakt, zodat de consument op basis daarvan de economische gevolgen die voor hem uit de overeenkomst voortvloeien kan inschatten. De enkele vermelding van een minimum uurtarief voor de te verlenen juridische diensten, naast een provisie van 10%, stelt een consument niet in staat om het totale bedrag in te schatten dat hij voor de diensten moet betalen, althans om met de nodige voorzichtigheid zijn beslissing tot het verstrekken van de opdracht te nemen, met volledige kennis van enerzijds de gebeurtenissen die zich kunnen voordoen en anderzijds de gevolgen die deze kunnen hebben voor de duur van de diensten.
Dit betekent dat in elk geval artikel 29 van de algemene voorwaarden, over de kosten die de cliënt van Juristu moet betalen, niet voldoet aan het vereiste van artikel 6:230m lid 1 aanhef en onder e BW. Deze bepaling wordt daarom vernietigd (HR:2021:1677). De overeenkomst kan niet worden aangevuld met een eigen beoordeling van de kantonrechter van wat een redelijke vergoeding voor de verleende diensten van Juristu is (EU:C:2020:954). Daarom wordt geoordeeld dat Juristu geen vergoeding voor haar diensten toekomt (EU:C:2023:14).
X vordert terugbetaling van in totaal € 3.558,41 aan betaalde/ingehouden kosten, te vermeerderen met wettelijke rente daarover. Deze vordering is toewijsbaar. Ten overvloede merkt de kantonrechter op dat de huurder Y nu voor kosten heeft betaald, naast de door hem betaalde hoofdsom, die niet daadwerkelijk ten laste zijn gekomen van X. Het zou daarom passend zijn dat X hetgeen hij heeft ontvangen bovenop de huurachterstand te vermeerderen met wettelijke rente, terugbetaalt aan Y.
De vordering van X voor toewijzing van de werkelijk gemaakte kosten voor rechtsbijstand wordt afgewezen. Er is geen sprake van misbruik van procesrecht. Juristu heeft geen verweer gevoerd waarvan op voorhand duidelijk was dat het geen kans van slagen had. Er wordt een forfaitaire vergoeding voor proceskosten toegewezen.
Naschrift
Een dag na de opdracht tot incasso gaf het incassobureau al aan dat de huurder niet betaalde en dat er gedagvaard moest worden. Hier blijkt het verdienmodel van Juristu uit. Minnelijk incasseren levert voor het incassobureau kennelijk niet voldoende op. Uiteindelijk zijn er twee gedupeerden. De opdrachtgever die met onnodig veel kosten te maken krijgt en een debiteur die rauwelijks gedagvaard wordt met alle kosten van dien.
Terecht dat de rechter een beroep op de opdrachtgever doet om de kosten die, nu blijkt, ten onrechte in rekening zijn gebracht bij de debiteur, aan de debiteur terug te betalen.
De jurisprudentie over Juristu laat een beeld zien van een incassobureau die onnodig kosten maakt en die hierdoor zowel opdrachtgevers als debiteuren dupeert. Sinds 1 april 2024 geldt de Wet kwaliteit incassobureaus met allerlei kwaliteitseisen waaraan incassodienstverleners moeten voldoen. Uiterlijk 1 april 2025 moeten incassobureaus die aan de voorwaarden voldoen, ingeschreven staan het incassoregister. Zeer benieuwd of Juristu deze toets zal doorstaan.
Meer informatie
- Rechtbank Amsterdam 26 september 2024, ECLI:NL:RBAMS:2024:6437
- Tienduizenden klanten gedupeerd door incassobureau Juristu (Uitzending Kassa 18 november 2023)
- Incassobureau Juristu moet opdrachtgevers terugbetalen (SchuldInfo 29 mei 2023)
- Incassobureau Juristu veroordeeld voor onrechtmatig handelen (SchuldInfo.nl, 10 september 2020)
- Invoering Wet kwaliteit incassodienstverlening (SchuldInfo 1 april 2024)