Dubbele doelstelling
Per 1 januari 2016 gaat het beslagregister van start. Dit register, dat door deurwaarders geraadpleegd moet worden, heeft een tweeledig doel:
- voorkomen dat de schuldeiser, in onwetendheid omtrent de beslagpositie van de schuldenaar, proces- en/of executiekosten maakt, althans die kosten zoveel mogelijk te beperken;
- bevorderen dat de beslagvrije voet van de schuldenaar op de juiste wijze wordt vastgesteld en toegepast.
Inschrijven van het beslag
Wanneer de deurwaarder beslag heeft gelegd schrijft hij dit beslag en de hoogte van de beslagvrije voet binnen drie werkdagen in het beslagregister in. Elke wijziging van het beslag en de beslagvrije voet moet ook binnen drie werkdagen worden geregistreerd.
Het beslagregister beperkt zich op dit moment nog tot beslagen waar een beslagvrije voet voor geldt (beslag op loon, uitkering en de voorlopige teruggaaf belastingen) en beslag op huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag. Een eventueel bankbeslag of een beslag op inboedel wordt nog niet geregistreerd.
Voorkomen van onnodige kosten
De deurwaarder moet het beslagregister voorafgaand aan twee ambtshandelingen verplicht raadplegen:
- het exploot van dagvaarding i.v.m. een vordering tot verhaal;
- executoriaal beslag op loon of toeslagen.
Wanneer uit de raadpleging blijkt dat redelijkerwijs voorzienbaar is dat de vordering niet binnen drie jaar op de schuldenaar kan worden verhaald, informeert de deurwaarder de opdrachtgever aantoonbaar van dit vooruitzicht. Wanneer de opdrachtgever ondanks dit vooruitzicht de dagvaarding c.q. de beslaglegging wil doorzetten, kan de deurwaarder dit alleen uitvoeren wanneer de opdrachtgever dit aantoonbaar heeft bevestigd.
Bij grote opdrachtgevers, de zogenaamde ‘repeat-players’, is het mogelijk om van te voren hierover werkafspraken te maken.
Afstemming beslagvrije voet
Wanneer een deurwaarder loonbeslag heeft gelegd en dit inclusief de beslagvrije voet heeft ingeschreven in het beslagregister, zal de deurwaarder automatisch een signaal vanuit het beslagregister ontvangen wanneer een andere deurwaarder eveneens beslag legt. Zo nodig moet de beslagvrije voet opnieuw worden vastgesteld.
Bijvoorbeeld:
- Een deurwaarder legt in opdracht van een zorgverzekeraar beslag op de zorgtoeslag. De beslagvrije voet die geldt voor het loonbeslag moet worden verhoogd vanwege de niet ontvangen zorgtoeslag.
- Een deurwaarder legt beslag op een ander inkomen van de schuldenaar waarvoor een beslagvrije voet geldt, bijvoorbeeld loon of de voorlopige teruggaaf belastingen. De deurwaarders moeten dan onderling de beslagvrije voet verdelen naar rato van de hoogte van de inkomens.
Deze signaleringsfunctie van het beslagregister zorgt er voor dat de beslagvrije voet zoveel mogelijk gewaarborgd wordt.
Lange aanloop
Grote veranderingen hebben vaak een lange aanloop nodig. Dit geldt ook voor het beslagregister.
In reactie op het rapport "Mensen met schulden in de knel!" uit 2008 van de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR/MOgroep) gaf de staatssecretaris van SZW aan:
“Eventuele zinloze beslaglegging kan beter ondervangen worden door een beter centraal overzicht in de concrete beslagsituatie, waaromtrent de opinie van de KBvG zal worden gevraagd. De wetenschap vooraf dat er reeds een beslag ligt kan immers ten goede komen aan de effectiviteit van het werk van de gerechtsdeurwaarder, kan daarnaast kostenbesparend werken voor zijn opdrachtgever maar kan tevens nodeloze kosten voorkomen voor de debiteur.”
In 2009 komt de Commissie Evaluatie Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders met het rapport "Noblesse Oblige" met daarin de aanbeveling te komen tot een centraal beslagregister.
Tot slot wordt het beslagregister eveneens aanbevolen in het rapport Paritas Passé uit 2012, een onderzoek naar de gevolgen van ongelijke incassobevoegdheden door de Hogeschool Utrecht en de LOSR, in opdracht van de KBvG.
Nog te wensen
Het beslagregister betreft alleen de invordering door gerechtsdeurwaarders. Niet in het register is opgenomen, o.a.:
- de loonvorderingen in het geval van Rijksbelastingen, toeslagen, gemeentelijke belastingen en waterschapslasten;
- de verrekening van toeslagen en voorlopige teruggaven belastingen met toeslagschulden en belastingschulden;
- de overheidsvordering (het vereenvoudigd bankbeslag) door de belastingdienst;
- de verrekening van uitkeringen met teveel verstrekte uitkeringen door uitkeringsinstanties, (sociale diensten, UWV, SVB).
Voor een nog betere waarborging van de beslagvrije voet en voorkoming van onnodig kosten is het van belang dat de overheid op het register aansluit.
Maar het moet gezegd worden
Het inschrijven van het beslag in het beslagregister is een kleine stap voor een deurwaarder, maar een grote stap in invorderingsland!
Chapeau voor de deurwaarders!
Meer informatie
- Verordening digitaal beslagregister voor gerechtsdeurwaarders
- Reglement digitaal beslagregister voor gerechtsdeurwaarders