Coördinatie en afstemming
Wanneer meerdere schuldeisers bij een debiteur een vordering proberen te innen vraagt dat om coördinatie en afstemming. De debiteur heeft immers slechts één beslagvrije voet en één betalingscapaciteit. Een gerechtsdeurwaarder kan via het beslagregister zien of een andere gerechtsdeurwaarder al beslag op loon, uitkering of toeslag heeft gelegd en zal dan moeten afstemmen. Dit beslagregister is echter niet compleet. De vorderingen van de overheid zijn er niet in opgenomen. Bovendien hebben de invorderingsafdelingen van overheidsdiensten geen toegang tot dit register. Er is een wetsvoorstel in voorbereiding om het beslagregister te verbreden.
Sinds 1 januari 2021 is een verplichte beslagvolgorde in de wet opgenomen waardoor er al meer afstemming plaatsvindt.
Verplichte beslagvolgorde
Wanneer de debiteur meerdere inkomsten heeft, bepaalt de wet op welk inkomen beslag gelegd moet worden. De beslagvolgorde is:
- uitkering Participatiewet
- uitkering overige sociale zekerheidswetten (uitgezonderd kinderbijslag)
- uitkering of buitengewone pensioen oorlogsgetroffenen
- bezoldiging voor ambtenaren
- loon
- levens-, invaliditeits-, ongevallen- of ziekengeldverzekering
- pensioen en lijfrente
- voorlopige teruggaaf inkomstenbelasting
- alimentatie
Dus wanneer de debiteur loon ontvangt aangevuld met een bijstandsuitkering dan moet er beslag gelegd worden op de bijstandsuitkering.
Hoogste inkomen
Wanneer de debiteur twee inkomsten ontvangt behorende tot dezelfde categorie, bijvoorbeeld een WAO-uitkering en een ANW-uitkering, dan moet er beslag gelegd worden op het hoogste inkomen.
Afwijken beslagvolgorde
Er mag afgeweken worden van de beslagvolgorde wanneer er vanwege de hoogte van het inkomen anders op twee inkomens beslag gelegd zou moeten worden. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn loon met een kleine uitkering. Bijvoorbeeld:
De debiteur heeft € 1200 loon en € 100 uitkering. De deurwaarder moet dan in beginsel beslag leggen op de uitkering. Hiervan mag worden afgeweken wanneer het beslag op het loon meer dan € 100 zal opleveren.
Vernietigen
Een beslag dat in strijd met deze beslagvolgorde is gelegd kan tot drie jaar na het leggen van het beslag worden vernietigd. Dat kan per gewone brief. Dit heeft tot gevolg dat alles wat is geïnd moet worden terugbetaald en de in rekening gemaakte kosten moeten worden tegengeboekt.
Een schuldeiser is ook bevoegd om een beslag te vernietigen omdat het beslag nadelig kan zijn. Een voorbeeld kan dit verduidelijken.
Een debiteur werkt bij twee werkgevers. Bij werkgever A verdient hij 1000 en bij werkgever B 800 euro. Deurwaarder X legt beslag op het inkomen bij werkgever A omdat dit het hoogste inkomen is. Wat deurwaarder X niet weet is dat op het moment dat hij beslag heeft gelegd, het dienstverband bij werkgever B is beëindigd en er WW is aangevraagd. Eigenlijk had hij beslag onder het UWV moeten leggen.
Een paar maanden later wil deurwaarder Y ook beslag leggen. Hij legt conform de verplichte beslagvolgorde beslag onder het UWV. Bij de vaststelling van de beslagvrije voet moet hij echter rekening houden met het eerder gelegd beslag onder werkgever A. Dit is nadelig. Vandaar dat deurwaarder Y bevoegd is om namens de schuldeiser het beslag op het loon te vernietigen.
Overgangsrecht
Voor een beslag dat is gelegd vóór 1 januari 2021 geldt gedurende een jaar het overgangsrecht. Wanneer er volgens de regels van de verplichte beslagvolgorde op het 'verkeerde inkomen' beslag ligt, heeft de deurwaarder een jaar de tijd om het beslag op te heffen en op het 'juiste inkomen' beslag te leggen. Wanneer dit niet gebeurt dan kan het beslag vanaf 1 januari 2022 worden vernietigd.
Uitzonderingen
De verplichte beslagvolgorde geldt niet voor beslag op toeslagen. Zo kan de zorgverzekeraar kiezen om beslag op loon of beslag op de zorgtoeslag te leggen.
De verplichte beslagvolgorde heeft bovendien geen invloed op de bevoegdheid om te verrekenen. Dus ontvangt een debiteur loon aangevuld met een bijstandsuitkering, dan kan de werkgever wel op het loon verrekenen, ook al staat de bijstandsuitkering bovenaan in de beslagvolgorde.
Meer informatie
- Voorbeeldbrief: Beslag in strijd met de verplichte beslagvolgorde
- Voorbeeldbrief: Beslag in strijd met de verplichte beslagvolgorde (overgangsrecht)