Op vrijdag 14 april 2023 kwam de Hoge Raad met een verrassend en ingrijpend oordeel over de btw-plicht. Werkzaamheden als budgetbeheer, budgetcoaching, beschermingsbewind en schuldhulpverlening vallen alleen onder de btw-vrijstelling wanneer ze worden verricht vanuit een instelling die geen winst beoogt, zo oordeelde de Hoge Raad
Het arrest van de Hoge Raad had met name grote gevolgen voor schuldhulpverlening. Gemeenten die de schuldhulpverlening aanbesteden zouden in één keer 21% duurder uit zijn wanneer ze zouden kiezen voor een commerciële schuldhulporganisatie. Maar dit gevolg is dus van de baan.
Maar het arrest van de Hoge Raad in combinatie met het beleidsbesluit heeft nu een ander gevolg.
Bewind en curatele valt onder vrijstelling maatschappelijk werk
De Hoge Raad heeft ten overvloede bepaald wat onder schuldhulpverlening en maatschappelijk werk moet worden verstaan.
Schuldhulpverlening
De Hoge Raad sluit aan bij de definitie zoals deze is gegeven in de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Het gaat om het oplossen van problematische schulden, preventie en nazorg. Dit betekent dat ook werkzaamheden ter voorkoming van problematische schulden onder het begrip schuldhulpverlening vallen.
Maatschappelijk werk
Voor de uitleg van het begrip ‘maatschappelijk werk’ sluit de Hoge Raad aan bij de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Op grond daarvan geldt de vrijstelling voor diensten die worden verricht om personen in een situatie van mentale hulpbehoevendheid te beschermen tegen burgerlijke handelingen die schadelijk kunnen zijn voor hun eigen financiële of andere belangen, of de waardigheid van hun bestaan in gevaar kunnen brengen. Hieronder vallen bijvoorbeeld diensten die als zodanig worden verricht door bewindvoerders of curatoren, en diensten die daarmee samengaan.
Gevolgen
Het arrest in combinatie met het beleidsbesluit heeft mogelijk gevolgen voor instellingen voor:
• Budgetcoaching
• Budgetbeheer
• Schuldhulpverlening
• Bedrijfsmaatschappelijk werk
• Beschermingsbewind,
• Curatele
• Mentorschap
Worden de werkzaamheden verricht vanuit een organisatie zonder winstoogmerk (een stichting), dan mag er geen btw in rekening worden gebracht.
Worden de werkzaamheden verricht vanuit een organisatie met winstoogmerk (eenmanszaak, BV) dan moet er in beginsel wel btw in rekening worden gebracht. Echter de staatssecretaris staat toe dat er geen btw in rekening wordt gebracht. Dit is dus een keuze. Het niet gebruiken van de mogelijkheid voor een vrijstelling roept wellicht wel vragen op bij:
- klanten;
- de kantonrechter
- de gemeente
De staatssecretaris gaat nieuwe wetgeving voorbereiden. Het zou uiteindelijk beter zijn dat er wel een vrijstelling komt die voor iedereen geldt en dat tegelijkertijd de tarieven voor bewind en curatele, vanwege het dan niet meer kunnen verrekenen van btw, verhoogd worden.
Meer informatie
- Beleidsbesluit vrijstelling btw
- Vrijstelling BTW voor schuldhulpverlening en maatschappelijk werk in strijd met wet
- Hoge Raad 14 april 2023, ECLI:NL:HR:2023:460