Te lage beslagvrije voet door onvolledige polisadministratie

Bron: André Moerman
uur

Bij meer dan 200 gemeenten blijkt het vakantiegeld van de bijstandsuitkering niet in de polisadministratie te staan, waardoor de beslagvrije voet te laag wordt vastgesteld. Er zijn diverse signalen dat dit ook bij andere inkomsten voor komt. Moet deze te laag vastgestelde beslagvrije voet met terugwerkende kracht aangepast worden? Wanneer de deurwaarder via de verklaring derdenbeslag wel over de volledige gegevens beschikte, of wanneer overduidelijk is dat de beslagvrije voet te laag was vastgesteld, is dat het geval.



Wijze van vaststelling beslagvrije voet

De beslagvrije voet wordt vastgesteld aan de hand van gegevens uit de Basisregistratie personen (BRP) en de UWV-polisadministratie. Aan de hand van de BRP wordt de leefsituatie vastgesteld.
Uit de UWV-polisadministratie worden de inkomsten van de debiteur en de eventuele partner opgehaald. Het belastbaar inkomen wordt berekend op basis van het meest recente maandinkomen na afloop van het aangiftetijdvak. Om de beslagvrije voet in oktober te berekenen wordt in de polisadministratie gekeken naar het inkomen in augustus. Wanneer het inkomen geen reële afspiegeling vormt omdat het fluctueert, wordt het gemiddelde over vier maanden berekend.
Uiterlijk bij de overbetekening van het beslag aan de debiteur, waarbij de debiteur een afschrift ontvangt van het beslag, wordt de beslagvrije voet medegedeeld. De mededeling bestaat o.a. uit:

  • hoogte van de beslagvrije voet
  • leefsituatie
  • bruto inkomsten en de periode waarover vastgesteld
  • hoogte vakantiegeld
  • hoogte eventuele bonus of dertiende maand
  • netto inkomsten die niet onder het beslag liggen
  • bruto en netto inkomsten partner


De debiteur kan onder meer aan de hand van de eigen salarisstroken de gegevens controleren. Hij moet binnen vier weken reageren wanneer de gegevens niet juist zijn. Bovendien moet hij in het geval van hoge woonlasten of een eigen woning de woonkosten doorgeven.


Met terugwerkende kracht aanpassen

De debiteur heeft dus vier weken de tijd om te reageren op de mededeling van de deurwaarder op basis van welke gegevens de beslagvrije voet is berekend. Wanneer de debiteur te laat is, hoeft de beslagvrije voet in beginsel niet met terugwerkende kracht te worden aangepast.

Hierop bestaan echter wel uitzonderingen. In de Memorie van Toelichting staat namelijk onder meer dat de beslagvrije voet wel met terugwerkende kracht moet worden aangepast in "de situatie dat de deurwaarder juiste gegevens verkeerd heeft toegepast bij de berekening van de beslagvrije voet. In deze situatie is hij ongeacht het moment waarop hij hierop wordt gewezen gehouden de beslagvrije voet te corrigeren indien dit ten voordele van de schuldenaar is".

Bij onjuiste gegevens in de polisadministratie beschikt de deurwaarder in de meeste gevallen wel over de juiste inkomstengegevens vanwege het verklaringsformulier die de werkgever of uitkeringsinstantie heeft moeten invullen. Op het formulier staat immers naast het bruto inkomen, het vakantiegeld en een eventuele bonus en 13de maand.
De deurwaarder beschikt dan dus over de juiste gegevens, hetgeen aanpassing van de beslagvrije voet met terugwerkende kracht rechtvaardigt.
Het verschil tussen de bedragen uit de polisadministratie en het verklaringsformulier zou voor de deurwaarder aanleiding moeten zijn om bij de werkgever of uitkeringsinstantie extra te verifiëren waar dit verschil vandaan komt.


Extra argumenten voor terugwerkende kracht bij beslag op bijstand
De bijstandsuitkering vult het inkomen aan tot het bestaansminimum. De maximale beslagafdracht is dan 5% van het netto inkomen incl aanspraak vakantiegeld. Wanneer de deurwaarder maandelijks meer ontvangt dan 5% van de bijstandsnorm (€ 53,77 bij alleenstaande (ouders) en € 76,82 bij gehuwden) zou er voor de deurwaarder alle aanleiding moeten zijn om na te gaan wat er mis is gegaan.
Voor de debiteur is het overigens juist lastig te controleren of het beslag wel klopt. Hij kan de mededeling van de deurwaarder over de beslagvrije voet niet goed  controleren, omdat op de specificatie van de bijstandsuitkering geen bruto bedragen staan.


Geld is al afgedragen
Bij een verzoek om teruggave van teveel geïnde bedragen wordt vaak door de deurwaarder aangegeven dat het geld al aan de opdrachtgever (schuldeiser) is afgedragen. Van de deurwaarder mag dan worden verwacht dat hij aan de opdrachtgever vraagt het teveel geïnde terug te betalen. Lukt dit niet dan kan de deurwaarder de komende periode het teveel geïnde met de beslagafdracht verrekenen. Maak hiervoor gebruik van de voorbeeldbrief.


In de media
- Ruim 10.000 ontvangers bijstand de dupe van fout bij gemeenten (NOS 29 maart 2021)
- Uitzending Radio 1, 29 maart 2021)


Kamervragen
SP, PvdA en CDA hebben Kamervragen gesteld. Lees ze hier.


Meer informatie
- Voorbeeldbrief: beslagvrije voet met terugwerkende kracht aanpassen
- Beslag op bijstand? Draag nooit meer dan 5% af!
- Werkinstructie VNG en KBvG over BVV zonder vakantietoeslag
- Beslag op bijstand? Neem de minst bezwaarlijke weg!


Reageren?
- Reageer via schuldinfo op LinkedIn