‘Als de voorgestelde maatregelen doorgaan moet iedere schuldeiser voortaan z'n best doen om in contact te komen met de debiteur en een regeling te treffen. Doet hij dat niet, dan kan de rechter zo nodig een betalingsregeling opleggen en de schuldeiser veroordelen tot het betalen van de proceskosten. Het is wel belangrijk dat béíde voorstellen worden aangenomen, zodat de rechter slechts dient als stok achter de deur en er zo veel mogelijk van dit soort schulden minnelijk worden opgelost. Dus ja, ik hoop van harte dat dit wetsvoorstel er snel komt en wordt doorgevoerd.’

Een debiteur wordt door Infomedics na elkaar voor twee tandartsvorderingen uit dezelfde behandeling afzonderlijk gedagvaard, waardoor de totale schuld oploopt van 1000 naar 3000 euro. De kantonrechter kan zich met gedaagde voorstellen dat het hoog oplopen van deze kosten voor voornamelijk standaardhandelingen en -documenten zonder enige persoonlijke bejegening onrechtvaardig aanvoelt. Omdat deze praktijk in regelgeving en rechtspraak uitgekristalliseerd is, kan het zijn dat alle onderdelen van de incasso- en proceskosten verdedigbaar zijn, maar tezamen toch tot een onredelijke uitkomst leiden. De kantonrechter gaat in zijn vonnis uitgebreid in op het incassosysteem dat deze hoog oplopende kosten veroorzaakt, maar wijst toch de proceskosten toe.

Aangezien de nieuwe beslagvrije voet grofmaziger is dan de oude, is een hardheidsclausule in de wet opgenomen. In bijzondere situaties kan hier een beroep op worden gedaan. De kantonrechter beslist of en met welk bedrag de beslagvrije voet wordt verhoogd. Dit artikel beschrijft in welke situaties hier mogelijk een beroep op kan worden gedaan en op welke wijze je dit kunt doen.

Sinds 1 januari 2021 geldt voor mensen met een briefadres een lagere beslagvrije voet. Door inzage te geven in de leefsituatie en de bronnen van inkomen, kan men voor een ‘normale beslagvrije voet’ in aanmerking komen. In de praktijk leidt dit tot problemen omdat menig deurwaarder dit alleen wil doen wanneer er aantoonbaar woonkosten zijn. Maar deze eis is in strijd met de wet.

Wanneer de deurwaarder beslag op loon of uitkering heeft gelegd, valt het deel van het inkomen dat hoger is dan de beslagvrije voet onder het beslag, dus ook het vakantiegeld. Deze regel is met de komst van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet niet veranderd. Wel is het opletten bij een laag inkomen, wanneer de zogenaamde 5%-regel wordt toegepast. Wat valt dan onder het beslag? Het arrest van de Hoge Raad uit 2014 over beslag en vakantiegeld is nog steeds van belang.